نسخه چاپی
1,308 بازدید
جهیزیه به عهده مرد است یا زن؟
سیدمحمدصادق محمدی وفایی : دختر و پدر او نسبت به تهیه جهیزه هیچ وظیفه اى ندارند و تهیه آن بر آنها واجب نیست. آنچه بر پدر واجب است تأمین خوراک، پوشاک و مسکن فرزندان است و تهیه جهیزیه از طرف خانواده دختر، صرفا یک رسم عرفى است. سه دلیل بر این که تهیه جهیزیه بر […]
سیدمحمدصادق محمدی وفایی :
دختر و پدر او نسبت به تهیه جهیزه هیچ وظیفه اى ندارند و تهیه آن بر آنها واجب نیست. آنچه بر پدر واجب است تأمین خوراک، پوشاک و مسکن فرزندان است و تهیه جهیزیه از طرف خانواده دختر، صرفا یک رسم عرفى است.
سه دلیل بر این که تهیه جهیزیه بر عهده مرد(داماد) است:
دلیل فقهی:
جهیزیه که همان لوازم خانگی است از اجزاء نفقه بوده و نفقه عبارت است از مسکن، البسه، غذا، لوازم منزل که به طور متعارف یا وضعیت زن متناسب باشد. اصولاً در شرع اسلام شوهر دو تکلیف مالی نسبت به زن دارد، یکی مهریه است که مقدار آن در حین عقد یا توافق زوجین تعیین می شود. دیگری نفقه است که برخلاف مهریه، فقط یک حق و دین مالی است که زن می تواند آن را مطالبه کند. نفقه یک حکم تکلیفی است که حتی اگر زن استطاعت مالی داشته باشد از گردن مرد ساقط نمی شود.
بنابراین، از نظر فقهی تردیدی وجود ندارد که تأمین کلیه وسایل زندگی بر عهده شوهر است و از ابتدای تشکیل خانواده شوهر بایستی وسایل مورد نیاز زندگی را تأمین نماید، لیکن اگر شوهر هم توانایی خریداری و تأمین وسایل مورد نیاز زندگی را ندارد همسرش باید به حداقل امکانات شوهر قناعت کند .
دلیل قانونی:
ماده ۱۱۰۷ قانون مدنی، وسایل خانگی را که همان جهیزیه باشد از اجزاء نفقه دانسته که شوهر ملزم به فراهم کردن آنها می باشد. جهت ضمانت اجرایی این قانون گذار در ماده ۶۴۲ قانون مجازات اسلامی، مجازات ترک نفقه را سه ماه و یک روز تا ۵ ماه زندان تعیین کرده است.
دلیل عقلی:
از نظر عقلی هم امکان تهیه جهیزیه توسط دختر بسیار سخت تر از پسر است. مثلاً در دو خانواده که از نظر شرایط اقتصادی مساوی هستند و یکی سه پسر و دیگری سه دختر دارد، مسلماً آن خانواده ای که سه پسر جوان دارد قدرت فعالیت اقتصادی بیشتری داشته و امکان تهیه جهیزیه برای آنها بیشتر امکان پذیر است.
برخی نیز براین باورند رسم تهیه جهاز قدمت بسیار زیاد دارد.زیرا حضرت فاطمه(س) ، همسر امام علی(ع) با خود جهیزیه به خانه همسرش برد. البته باید توجه داشت که طبق این نقل رسول اکرم(ص) مهریه دخترش را دریافت کرد و و از آن مهریه جهیزیه خریداری کرد و اکنون هم اگر مهریه را به پدر دختر بدهند او نیز جهیزیه تهیه خواهد کرد.
به نقلى در جریان خواستگارى، حضرت رسول (ص) به حضرت امیر (ع) امر فرمودند که زره خود را کابین فاطمه (ص) قرار بده و بعد آن را که ۵۰۰ درهم ارزش داشت فروختند و بهاى آن را خدمت پیامبر (ص) آوردند. رسول گرامى اسلام (ص) مقدارى از آن را به بلال دادند و فرمودند با این پول براى دخترم بوى خوش بخر و باقیمانده را به بعض اصحاب سپردند و فرمودند آنچه را دخترم بدان نیازمند است آماده ساز که فهرست جهیزیه حضرت در امالى شیخ طوسى (ره) مذکور است.
لیست جهیزیه حضرت زهرا(س)
۱- پیراهنى که به هفت درهم خریدارى شده بود.
۲- روسرى (مقنعه) که قیمت آن یک درهم بود.
۳- قطیفه مشکى که تمام بدن را کفایت نمىکرد.
۴- یک سریر عربى (تخت) که از چوب ولیف خرما مىساختند.
۵- دو تشک از کتان مصرى که یکى پشمىو دیگرى از لیف خرما بود.
۶- چهار بالش که دوتاى آن ازپشم و دوتاى دیگر از لیف خرما بود.
۷- پرده.
۸- حصیر هجرى.
۹- دستآس.
۱۰- مشکى از پوست.
۱۱- کاسه چوبى براى شیر.
۱۲- ظرف پوستى براى آب.
۱۳- سبوى سبز رنگ.
۱۴- کوزههاى متعدد.
۱۵- دو بازوبند نقرهاى.
۱۶- یک ظرف مسى.
وقتى چشم پیامبر به آنها افتاد فرمود: خداوندا، زندگى را بر گروهى که بیشتر ظروف آنها سفالست، مبارک گردان
فروغ ابدیت- ج ۱، آیت الله جعفر سبحانى
